Ντολμαδάκια γιαλαντζί

Τα Γιαλαντζί Ντολμαδάκια της Καθαράς Δευτέρας

και

της μαμάς μου

photos

ερασι τέχνης

Ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα έφτιαξα γιά πρώτη φορά στη ζωή μου πέρυσι, έτος 2014.

Και λαχανοντολμάδες ίσως δυό-τρία χρόνια νωρίτερα.

Απορώ γιατί δίσταζα τόσα χρόνια να φτιάξω αυτό το περίφημο φαγητό.

Ίσως γιατί εργαζόμενη και πολυάσχολη, το εύρισκα πάντα έτοιμο, τον χειμώνα τους λαχανοντολμάδες ξυνούτσικους, με υπέροχη κρέμα , τυλιγμένους απ' της μάνας μου τα χέρια και τα ντολμαδάκια γιαλαντζί απαραίτητα στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας, με όλες τις λιχουδιές κοντά, πατάτες φούρνου, σπανακόπιτες, λαγάνα, γίγαντες στο φούρνο, χαλβά, σουπιές με σπανάκι, χταπόδι, καλαμάρια και θαλασσινά κάθε λογιώ.

Απαραίτητα στο πατρικό τραπέζι, ήταν θυμάμαι και τα κόκκινα ραπανάκια, δεν ξέρω γιατί, τους άρεσαν φαίνεται τα ραπανάκια και τα στόλιζαν πάντα κοντά στις καρδιές μαρουλιών, στις ελιές και στα φρέσκα κρεμμυδάκια.

Η αλήθεια είναι πως, όταν ήμουν παιδί, μα και αργότερα, μου άρεσαν πολύ οι συγκεντρώσεις , μικροί, μεγάλοι, αδέρφια, ξαδέρφια, φίλοι, στις γιορτές και τις σχόλες, συχνά και τις Κυριακές, πάντα ανοιχτό το σπίτι, να κάθονται πολλοί γύρω από ένα τραπέζι, τρώγοντας, κουβεντιάζοντας και πίνοντας κρασάκι.

Η χαρά των παιδιών ! Όταν οι μεγάλοι είναι απασχολημένοι με δικές τους συζητήσεις και θέματα, κι αφίνουν τα παιδιά ήσυχα και λίγο ανεξέλεγκτα.

Την Καθαρά Δευτέρα, ο πατέρας μας έφτιαχνε χαρταετό, που τον πετάγαμε ψηλά, στον Υμηττό. Όταν δεν τον έφτιαχνε μόνος του, τον αγόραζε κι ύστερα μας τον "ζύγιαζε" κι έφτιαχνε την ουρά από εφημερίδες.

Οι αετοί εκείνα τα χρόνια - της πρό Χριστού γεννήσεως μου φαίνονται !-, δεν είχαν καμμιά σχέση με τους πλαστικούς αετούς που ευρέως πωλούνται σήμερα.

Ο σκελετός τους ήταν κάπως βαρύς, φτιαγμένος από γερά, ξύλινα πηχάκια και το χαρτί τους ήταν κόλλες γυαλιστερές και πολύχρωμες, που εμένα τότε μου φαίνονταν πεντάμορφες !

Με εκείνη τη γεύση της πρώτης μέρας της μεγάλης νηστείας του Πάσχα, νοσταλγικά, αποφάσισα ότι επί τέλους ήρθε ο καιρός να φτιάξω και μόνη μου, εφέτος, τα γιαλαντζί ντολμαδάκια της Καθαράς Δευτέρας - και της μαμάς μου.

Σωστά ξυνούτσικα και νόστιμα έγιναν, γι αυτό και σας τα γράφω εδώ :

Χρειαζόμαστε :

1 βάζο φύλλα του εμπορίου - γιά 40 ή 50 ντολμαδάκια -, αν δεν έχουμε από τον περασμένο Μάϊο κόψει και φυλάξει στην κατάψυξη φρέσκα φύλλα.

1-2 ξερά κρεμμύδια

μερικά φρέσκα κρεμμυδάκια με το τρυφερό τους πράσινο

άνιθο

δυόσμο

1,5 φλυτζάνι του τσαγιού ρύζι, όχι σπυρωτό

2 φλυτζάνια του τσαγιού νερό

αλατοπίπερο

χυμό από 2 μεγάλα λεμόνια

ελαιόλαδο

Πρώτα φροντίζουμε τα φύλλα.

Αν τα έχουμε κόψει εμείς, τα βγάζουμε από την κατάψυξη, τα ζεματάμε σε νερό που βράζει και τα στραγγίζουμε καλά σε σουρωτήρι.

Αν είναι φύλλα του εμπορίου (κονσέρβα)  τα βγάζουμε προσεκτικά απ' το μπουκάλι τους , τα ξεπλένουμε καλά με άφθονο νερό και τα στραγγίζουμε σε σουρωτήρι.

 Σε κατσαρόλα τρίβουμε τα ξερά κρεμμύδια, ψιλοκόβουμε και τα φρέσκα με τα πράσινα φυλλαράκια τους και τ' αφίνουμε λίγο να πιούν το νεράκι τους.

κατόπιν ρίχνουμε στην κατσαρόλα ελαιόλαδο, τα γυρίζουμε λίγο,
ρίχνουμε και το ρύζι και το γυρίζουμε κι αυτό λίγο, να λαδωθεί καλά.

προσθέτουμε το νεράκι, ανακατεύουμε γιά 2-3 λεπτά, σβύνουμε τη φωτιά, σκεπάζουμε την κατσαρόλα με μιά καθαρή βαμβακερή πετσέτα και το αφίνουμε λίγην ώρα, να πιεί όλο το νερό. 

μετά από 10-15 λεπτά, ψιλοκόβουμε μέσα στο ρύζι τον άνιθο, δυόσμο και αλατοπίπερο.

ανακατεύουμε καλά και δοκιμάζουμε.

βάζουμε μπροστά μας τα στραγγισμένα αμπελόφυλλα, το ρύζι και την κατσαρόλα όπου θα τα βράσουμε

στρώνουμε στον πάτο της κατσαρόλας μιά στρώση φύλλα.

κατόπιν, απλώνουμε ένα φύλλο πάνω στην παλάμη μας, με την γυαλιστερή του πλευρά να ακουμπάει την παλάμη μας.

με μικρό κουταλάκι παίρνουμε ρύζι, το τοποθετούμε στην βάση του φύλλου (στο πλατύ μέρος), κλείνουμε από δεξιά, κλείνουμε από αριστερά, κλείνουμε και απ' την κάτω μεριά, σφίγγουμε ελαφρά το ντολμαδάκι πάνω απ' την κατσαρόλα και τα τοποθετούμε ένα - ένα στη σειρά, δίπλα το ένα με το άλλο.

συνεχίζουμε από πάνω και με δεύτερη στρώση.

ρίχνουμε από πάνω τον χυμό των λεμονιών
τα σκεπάζουμε καλά με ένα πιάτο λίγο βαρύ
ρίχνουμε λάδι
νερό
σκεπάζουμε την κατσαρόλα
κι ανάβουμε τη φωτιά σε μεσαία θερμοκρασία.

μόλις δούμε ότι πήραν καλή βράση, χαμηλώνουμε τη φωτιά κι αφίνουμε σκεπασμένα να σιγοβράσουν γιά 40 περίπου λεπτά.
κλείνουμε τη φωτιά, βγάζουμε προσεκτικά το πιάτο από μέσα και τα σερβίρουμε.

τα γιαλαντζί ντολμαδάκια , κατά τη γνώμη μου, τρώγονται καλύτερα όχι ζεστά.
τους ταιριάζει δίπλα ένα ωραίο, στραγγιστό γιαούρτι.

να είστε πάντοτε καλά !